Theo thông tin từ các bệnh viện tại Hà Nội, từ sau dịp Tết Nguyên đán đến nay, số lượng bệnh nhân đến khám và điều trị bệnh cúm A đã gia tăng đáng kể. Trong bối cảnh dịch cúm A đang lan rộng, các phụ nữ mang thai rất lo ngại rằng việc nhiễm cúm có thể gây hại cho thai nhi.
Bị cúm A ảnh hưởng ra sao đến thai nhi?
Bệnh cúm mùa là một bệnh lý lây nhiễm đường hô hấp cấp tính do virus gây ra. Có bốn loại virus cúm chính: A, B, C và D. Hai loại cúm A và B là phổ biến nhất ở người, trong khi cúm C gây bệnh nhẹ và thường không có biểu hiện, còn cúm D chủ yếu ảnh hưởng đến động vật và không gây bệnh ở người. Bệnh cúm mùa thường tự khỏi trong khoảng 5 đến 7 ngày nếu ở thể nhẹ.
Dù vậy, tình trạng của bệnh có thể xấu đi và gây ra các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, suy hô hấp, viêm cơ tim, suy đa cơ quan hoặc nhiễm trùng huyết dẫn tới tử vong. Đặc biệt, những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ em dưới 5 tuổi, người cao tuổi trên 65 tuổi, phụ nữ mang thai thường có nguy cơ cao mắc các biến chứng từ cúm mùa, đặc biệt là cúm A.
Dữ liệu từ Bộ Y tế cho thấy từ đầu năm 2025 đến nay, số người mắc cúm gia tăng trên toàn quốc, song chưa ghi nhận trường hợp tử vong. Các ca mắc cúm hiện nay chủ yếu là cúm A/H1N1, A/H3N2 và cúm B, chưa ghi nhận sự thay đổi về độc lực. Tuy nhiên, đã có báo cáo từ một số bệnh viện về các ca bệnh trở nặng cần thở bằng ECMO.
Theo PGS. TS Trần Văn Giang, tại Khoa Truyền nhiễm Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương và Đại học Y Hà Nội, một số thai phụ nhiễm cúm A có triệu chứng sốt và nhịp tim thai nhanh, do đó cần phải được theo dõi và điều trị tại bệnh viện để ngăn ngừa biến chứng như động thai, suy tim thai, hoặc thai lưu. Việc tiêm phòng vắc xin cúm cần được thực hiện nếu thai phụ chưa được tiêm trước khi mang thai.
Trong quá trình mang thai, sự thay đổi nội tiết và tăng nhu cầu oxy khiến phụ nữ mang thai dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, bao gồm cúm mùa. Các bộ phận như tim và phổi của thai phụ phải làm việc tích cực hơn để đáp ứng nhu cầu máu và oxy cho cả mẹ và thai nhi, trong khi không gian hoạt động của phổi bị hạn chế do áp lực từ thai nhi đang phát triển. Những yếu tố này làm tăng khả năng thai phụ mắc virus cúm mùa, đặc biệt là cúm A….
Chủ động phòng tránh cúm A
Khi bị nhiễm cúm A, người bệnh thường trải qua các triệu chứng như đau đầu, sốt, cảm giác lạnh run, ho, đau họng, đau nhức cơ bắp và khớp, mệt mỏi… Những triệu chứng không rõ ràng này có thể khiến mọi người dễ nhầm lẫn với bệnh cảm thông thường. Thông thường, trong quá trình điều trị cúm, bệnh nhân sẽ giảm sốt trong khoảng 24 đến 48 giờ. Tuy nhiên, với các nhóm người như phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ, người già… nếu sau thời gian này vẫn còn sốt hoặc xuất hiện những triệu chứng như khó thở, tức ngực, viêm phổi thì cần tới cơ sở y tế ngay lập tức để được điều trị kịp thời.
Việc chụp X-quang hoặc thực hiện các xét nghiệm, dùng thuốc điều trị cúm A thường khiến nhiều phụ nữ mang thai lo ngại ảnh hưởng đến thai nhi. Trong quá trình thăm khám, đối với các đối tượng có hệ miễn dịch yếu như phụ nữ có thai, các bác sĩ sẽ khai thác kỹ lưỡng tiền sử bệnh của bệnh nhân. Đặc biệt, việc chỉ định chụp X-quang phổi ở những đối tượng này là rất thận trọng, nên kiểm tra kỹ các triệu chứng có thể giúp các bác sĩ đưa ra phương hướng điều trị hợp lý.
Với phụ nữ mang thai, các bác sĩ sẽ lựa chọn những loại thuốc phù hợp để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Nhiều loại thuốc trị cúm có thể áp dụng cho người bình thường nhưng sẽ không an toàn đối với phụ nữ mang thai, có khả năng gây sảy thai, ngộ độc thai và dị tật thai nhi.
Trước số lượng ca nhiễm cúm A gia tăng, các bà bầu nên tự bảo vệ mình qua các biện pháp như đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người có thể bị cúm; thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch, hoặc dùng dung dịch sát khuẩn, đặc biệt sau khi ho hoặc hắt hơi… Với thời tiết hiện tại đang lạnh dần, phụ nữ mang thai nên giữ ấm cơ thể; thiết lập lối sống lành mạnh, cân bằng dinh dưỡng, ngủ đủ giấc và tránh căng thẳng để cải thiện hệ miễn dịch, giảm thiểu nguy cơ mắc cúm…
Tiêm vắc xin cúm A là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Nhiều nghiên cứu chứng minh rằng tiêm vắc xin cúm trong thai kỳ là an toàn. Khi đã nhiễm cúm A, bà bầu không nên tự ý mua hoặc dùng thuốc điều trị cúm tại nhà, mà chỉ sử dụng thuốc theo chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ.
