Trong thời gian gần đây, giá vàng ở Việt Nam đã liên tục tăng cao và hiện đã vượt qua mốc 92 triệu đồng một lượng. Ở các cửa hàng vàng trên thị trường, người dân đứng xếp hàng dài để mua vàng. Tại sao lại có tình trạng này?
Rồng rắn mua vàng
Theo thông tin từ phóng viên của báo Hànộimới vào buổi trưa hôm nay, trên đường Trần Nhân Tông, nơi nổi tiếng với việc giao dịch vàng (tại quận Hai Bà Trưng), hoạt động mua bán rất hối hả.
Tại 2 cửa hàng của Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu, đông người xếp hàng chờ đợi, thậm chí cả xuống đường. Bãi đậu xe của công ty này cũng đông người kín chỗ.
Mỗi khách hàng đều được nhân viên cung cấp tờ giấy điền thông tin cá nhân, bao gồm tên, số điện thoại, số căn cước công dân, lượng vàng muốn mua/bán. Vì cung ứng hạn chế, khách hàng chỉ mua 1 lượng trở xuống sẽ nhận hàng ngay lập tức.
Nhưng nếu mua nhiều hơn, doanh nghiệp thường hẹn lịch trả hàng sau. Theo nghiên cứu của phóng viên, số người mua vàng đang chiếm ưu thế. Một số người dân chia sẻ trải nghiệm, chị Nguyễn Thị Hoàng từ Khu đô thị Linh Đàm, phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, cho biết: “Tôi phải xếp hàng từ 9:30 sáng đến hơn 12 giờ trưa mới mua được 2 lượng vàng nhẫn, và phải hẹn lượng còn lại lấy sau. Hôm nay, tôi lại phải xếp hàng mua thêm 2 lượng vì giá vàng tiếp tục tăng.
Một khách hàng khác kể là đã bị hết hàng hôm qua và hôm kia, nhưng may mắn sáng nay mua được 5 chỉ.” Vào lúc hơn 13 giờ, giá vàng SJC ở Công ty TNHH một thành viên Vàng bạc đá quý Sài Gòn niêm yết ở mức 89,9 triệu đồng/lượng (mua vào) – 92,2 triệu đồng/lượng (bán ra), tăng 1,7 triệu đồng/lượng so với lúc hơn 9 giờ sáng cùng ngày. Công ty cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận niêm yết giá ở mức 89,7 triệu đồng/lượng (mua vào) – 92 triệu đồng/lượng (bán ra), tăng 2,5 triệu đồng/lượng so với lúc hơn 9 giờ. Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu niêm yết giá tăng mạnh lên mức 89,5 triệu đồng/lượng (mua vào) – 92 triệu đồng/lượng (bán ra), với biên độ mua – bán là 2,3 triệu đồng/lượng.
Vì vậy, so sánh với ngày trước đó, giá vàng miếng SJC đã tăng lên 2,7 – 2,9 triệu đồng/lượng. 92,2 triệu đồng/lượng là mức giá cao nhất từ trước đến nay. Giá vàng nhẫn cũng tăng khoảng 800.000 – 1.060.000 đồng/lượng, giao dịch phổ biến là 74,3 – 75,08 triệu đồng/lượng và 76 – 76,58 triệu đồng/lượng (bán ra). Trên thị trường quốc tế, giá vàng tiếp tục tăng sau khi tăng mạnh vào đêm qua.
Vào đầu giờ chiều, giá kim loại quý tăng 10 USD/ounce, lên mức 2.357,3 USD/ounce, tương đương khoảng 19,4 triệu đồng/lượng.
Mặc dù giá vàng thế giới có lúc ít biến động hoặc ổn định, giá kim loại quý trong nước vẫn tăng mạnh. Mặc dù các chuyên gia đã khuyên không nên mua vàng khi giá biến động mạnh nhưng vẫn có đông người dân đi mua.
Để đấu thầu vàng hấp dẫn…
Có thể thấy, sau khi đấu thầu vàng, trái với kỳ vọng, giá vàng lại có xu hướng đi lên. Nếu như phiên đầu tiên dự kiến đấu thầu ngày 22-4, giá vàng ở mức 83,5 triệu đồng/lượng thì đến nay đã tăng khoảng 8,5 triệu đồng/lượng. Hơn nữa, chênh lệch với giá thế giới cũng tăng mạnh, từ mức khoảng 10 triệu đồng/lượng đã lên hơn 19 triệu đồng/lượng.
Trong 5 phiên đấu thầu vàng miếng SJC cùng với khối lượng 16.800 lượng vàng, có tới 3 phiên bị hủy. Chỉ 2 phiên thành công vào ngày 23-4 với tổng lượng trúng thầu 6.800 lượng vàng. Giá trúng thầu xấp xỉ hoặc bằng giá mua vào của doanh nghiệp kinh doanh vàng.
Theo chuyên gia về vàng Trần Duy Phương, các phiên đấu thầu vàng bị “ế” do giá tham chiếu để tính giá trị đặt cọc quá cao. Dù mức đặt mua tối thiểu đã giảm từ 1.400 lượng xuống còn 700 lượng nhưng con số này vẫn lớn so với nhu cầu, khả năng của doanh nghiệp và nguy cơ rủi ro. Vì vậy, các phiên đấu thầu không hấp dẫn doanh nghiệp và ngân hàng.
Việc đấu thầu vàng không đạt được kỳ vọng là giúp ổn định thị trường, thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước với thế giới.
Có lẽ vì thế, nhiều người lo ngại giá vàng còn tăng, nên đã mua vào trong những ngày qua. Tâm lý đám đông càng khiến người dân đổ xô đi mua vàng nhiều hơn và giá liên tục lập kỷ lục mới.
Theo vị chuyên gia này, để các phiên đầu thầu vàng hấp dẫn doanh nghiệp và ngân hàng, giá khởi điểm nên thấp hơn giá thị trường và mức đặt mua tối thiểu cũng cần giảm tiếp, chỉ khoảng 300 – 400 lượng. Cùng với đó, tần suất tổ chức các phiên đấu thầu vàng cần được nâng lên, khoảng 3-4 phiên mỗi tuần.
Tuy nhiên, đấu thầu vàng chỉ là giải pháp trước mắt. Về lâu dài, để ổn định thị trường vàng, thu hẹp chênh lệch với giá thế giới, cần nhanh chóng sửa đổi Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng theo hướng xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC, nhằm tạo sự cạnh tranh lành mạnh giữa các thương hiệu vàng; cho phép doanh nghiệp nhập khẩu vàng dưới sự giám sát của Ngân hàng Nhà nước để sản xuất, cung ứng vàng ra thị trường.
Chuyên gia Trần Duy Phương cũng khuyến cáo, trong bối cảnh giá biến động mạnh như hiện nay, người dân cần bình tĩnh, quan sát thị trường để tránh rủi ro. Cơ quan chức năng cũng cần tăng cường kiểm tra, xử lý tình trạng làm giá, buôn lậu, trốn thuế…